Εθισμένο στο διαδίκτυο το 30% των εφήβων

Κρίνονται ως πολύ ανησυχητικά τα αποτελέσματα επιστημονικής έρευνας, δηλώνει ο δρ Γιώργος Κορμάς
Εθισμένο στο διαδίκτυο το 30% των εφήβων
«Το υπουργείο Παιδείας πρέπει να αναλάβει μια εθνική καμπάνια προώθησης του ασφαλούς διαδικτύου σε συνεργασία με όλους τους φορείς με σκοπό την ταχύτατη ενημέρωση των μαθητών της Κύπρου για τους κινδύνους που διατρέχουν τα παιδιά στο διαδίκτυο»

Της Μιράντας Λυσάνδρου
κρως ανησυχητικά είναι τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας που διεξήχθη σε σχολεία ολόκληρης της Κύπρου ανάμεσα στον εφηβικό πληθυσμό για τη χρήση και κατάχρηση του διαδικτύου. Το 2,7% από τα παιδιά που έκαναν χρήση διαδικτύου βρίσκονται στα όρια «εθισμού». Περίπου το 26% των παιδιών που έκαναν χρήση διαδικτύου βρίσκονται ένα βήμα πριν από τα όρια του «εθισμού». Το 3,4% των παιδιών αυτών, ανέφεραν χρήση διαδικτύου περισσότερο από 20 ώρες τη βδομάδα. Η χρήση του διαδικτύου κατά 83,2% των παιδιών που μελετήθηκαν γινόταν στο σπίτι.
Η έρευνα διήρκεσε έναν χρόνο και το δείγμα ήταν 912 παιδιά ηλικίας 14-16 χρονών (Γ΄ Γυμνάσιου - Α΄ Λυκείου) από δημοσία και ιδιωτικά σχολεία όλης της Κύπρου. Διεξήχθη από την επιτροπή Εφηβικής Υγείας Παιδιατρικής Εταιρείας Κύπρου, το ΤΕΠΑΚ και τη Μονάδα Εφηβικής Υγείας Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστήμιου Αθηνών. Το αποτελέσματα ανακοινώθηκαν πριν δυο περίπου βδομάδες κι ανέμενε κανείς την παρέμβαση των αρμοδίων υπουργείων, την τοποθέτησή τους αλλά και την εξαγγελία ότι τουλάχιστον θα προωθηθεί μία εθνική στρατηγική για την καταπολέμηση του φαινομένου.

Στα νέα αναλυτικάΟ «Π» επικοινώνησε με τον υπουργό Παιδείας και με τον υπουργό Υγείας, ενώπιον των οποίων δεν έφτασαν ποτέ τα αποτελέσματα των ερευνών αυτών. Τόσο ο Ανδρέας Δημητρίου όσο και ο Χρίστος Πατσαλίδης εξέφρασαν άγνοια για την έρευνα και ταυτόχρονα τη διάθεση να τη μελετήσουν. Ο κ. Δημητρίου σημείωσε πάντως ότι υπάρχουν πρόνοιες στα νέα αναλυτικά προγράμματα για την κατανόηση και την καλή χρήση όλης αυτής της τεχνολογίας. «Στο νέο πρόγραμμα υπάρχει και μάθημα και άσκηση για την καλύτερη χρήση όλης αυτής της τεχνολογίας. Και των υπολογιστών, του διαδικτύου και των άλλων μέσων. Το θέμα της εξάρτητης δεν το είδαμε άμεσα», ανέφερε ο υπουργός.
Ο δρ Γιώργος Κορμάς, επιστημονικός συνεργάτης της Μονάδας Εφηβικής Υγείας, Β Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος δουλεύει για την απεξάρτηση παιδιών από το διαδίκτυο και συμμετέχει ενεργά στην έρευνα που διεξάγεται στην Κύπρο, αναλύει στον «Π» τα πρώτα αποτελέσματα και κάνει λόγο για την ανάγκη της σύστασης μιας εθνικής στρατηγικής.

'Αμεση λήψη μέτρωνΑυτή τη στιγμή έχουμε κάποιες μετρήσεις και στην Κύπρο αναφορικά με την κατάχρηση των εφήβων στο διαδίκτυο. Σας ανησυχούν;Τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας που είναι άκρως ανησυχητικά, υποδηλώνουν τη μεγάλη ανάγκη που υπάρχει στην Κύπρο για άμεση ενημέρωση των γονιών και των εκπαιδευτικών ώστε τα παιδιά να εκπαιδευτούν στην ασφαλή και με μετρό χρήση του διαδικτύου. Τα αποτελέσματα ης έρευνας σύμφωνα και με το πίνακα δείχνουν ότι όλοι οι φορείς στην Κύπρο πρέπει να αφυπνιστούν ώστε να μην γίνει το θέμα κυρίαρχο πρόβλημα της εφηβείας.
Ποιος είναι ο λόγος που τα ποσοστά στην Κύπρο είναι πολύ μεγαλύτερα από ό,τι στην Ελλάδα;Οφείλεται στο γεγονός ότι τα παιδιά στην Κύπρο εμφανίζουν μεγαλύτερη ευρυζωνικότητα από ό,τι στην Ελλάδα και στο γεγονός ότι οι γονείς στην Κύπρο επενδύουν περισσότερα χρήματα στην τεχνολογία (κινητά τηλέφωνα με γρήγορο internet κλπ) από ό,τι οι γονείς στην Ελλάδα.

Εθνική καμπάνιαΠοια μέτρα πιστεύετε πρέπει να ληφθούν, άμεσα φαντάζομαι, από τη στιγμή που μιλάμε για εθισμό νέων ανθρώπων, για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση;Το υπουργείο Παιδείας πρέπει να αναλάβει μια εθνική καμπάνια προώθησης του ασφαλούς διαδικτύου σε συνεργασία με όλους τους φορείς όπως την Παιδιατρική Εταιρεία Κύπρου το ΤΕΠΑΚ, το κυπριακό κέντρο ασφαλούς διαδικτύου, την Εκκλησία τους συλλόγους γονέων και κηδεμόνων, την αστυνομία Κύπρου και βέβαια τους εκπαιδευτικούς, με σκοπό την ταχύτατη ενημέρωση των μαθητών της Κύπρου για τους κινδύνους που διατρέχουν τα παιδιά στο διαδίκτυο.
Επίσης το υπουργείο πρέπει να θωρακίσει με τέτοιο τρόπο το σχολικό του δίκτυο ώστε η τάξη να αποτελεί χώρο μάθησης και προστατευτικό παράγοντα αποτροπής εθιστικών συμπεριφορών στο μέλλον.

Ποια παιδιά εθίζονται;Αναλύοντας τα αποτελέσματα, μπορούμε να δούμε από ποιες οικογένειες προέρχονται τα παιδιά που παρουσιάζουν κατάχρηση στο διαδίκτυο; Ώστε να εστιάσουμε σε αυτά...Όλες οι οικογένειες των παιδιών που εμφανίζουν συμπτώματα εξάρτησης είναι δυσλειτουργικές. Με τον όρο αυτό εννοούμε τις οικογένειες που δεν μπορούν να βάλουν όρια στα παιδιά τους, τις υπερπροστατευτικές οικογένειες, τις υπεραπασχολούμενες και τις οικογένειες με έλλειψη επικοινωνίας και με φαινόμενα βίας. Η εξάρτηση από το διαδίκτυο είναι ένα σύνθετο και πολυπαραγοντικό φαινόμενο. Ουσιαστικά υπάρχουν δυο μεγάλες κατηγορίες.
Η μια είναι η κατηγορία με συμπεριφορισμού τύπου εξάρτηση, που συμβαίνει σε παιδιά είτε λόγω μοναξιάς και πλήξης είτε διότι η παρέα τους ασχολείται κι αυτή με το διαδίκτυο ή δεν έχει κάτι άλλο καλύτερο να κάνει και καταφεύγει στο διαδίκτυο.
Η δεύτερη κατηγορία είναι η εξάρτηση λόγω συννοσηρότητας. Τα παιδιά που εμφανίζουν καταθλιπτικό συναίσθημα ή υπερκινητικότητα καταφεύγουν συχνά στην κατάχρηση του διαδικτύου.

Οι γονείςΤι πρέπει να κάνουν οι γονείς για να μην οδηγηθούν τα παιδιά τους σε αυτή την κατάσταση;Οι γονείς είναι εύκολο να αντιληφτούν αν το παιδί τους εμφανίζει συμπτώματα κατάχρησης αρκεί να παρακολουθήσουν την καθημερινότητά του.
Εάν ένα παιδί παραμελεί για μεγάλο χρονικό διάστημα βασικές δραστηριότητές του (αθλητισμό, διάβασμα, βόλτα με φίλους για χάριν του διαδικτύου) τότε πρέπει να λάβει άμεσα μέτρα. Τα παιδιά καταφεύγουν συνήθως στο διαδίκτυο γιατί στον πραγματικό κόσμο δεν υπάρχει κάτι να τους τραβήξει την προσοχή.
Επομένως οι γονείς πρέπει να αναδείξουν τα ταλέντα του παιδιού και να το καθοδηγήσουν σε δραστηριότητες που είναι ικανές να του αποσπάσουν το ενδιαφέρον (μουσική, αθλητισμός καινούργιες παρέες με παιδιά που δεν παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια εκδρομές κτλ). Οι γονείς πρέπει να αφιερώσουν χρόνο και να κάνουν πράγματα που θέλουν τα παιδιά με υπομονή. Πολλά παιδιά που εμφάνιζαν κατάχρηση στο διαδίκτυο σταμάτησαν να ασχολούνται με αυτό είτε επειδή πλέον δεν ήταν ενδιαφέρουσα η ασχολία τους στο διαδίκτυο είτε γιατί κάνανε παρέα με παιδιά με αλλά ενδιαφέροντα.


Αναγκαία
η μονάδα Εφηβικής Υγείας
Πρέπει να γίνει μια κλινική για απεξάρτηση από το διαδίκτυο, όπως υπάρχει στην Ελλάδα;Παιδίατροι από την Κύπρο είναι εκπαιδευμένοι σε θέματα εξάρτησης από το διαδικτύο, και θέλω να πιστεύω ότι η πολιτεία, κάποια στιγμή, στα πρότυπα της μονάδας Εφηβικής Υγείας, θα δημιουργήσει μια αντίστοιχη μονάδα και στην Κύπρο. Η προσέγγιση των παιδιών με συμπτώματα εξάρτησης από το διαδικτύο πρέπει να γίνει με ήπιο τρόπο να μην δαιμονοποιήσουμε το διαδικτύο και να πανικοβάλουμε τους γονείς, γιατί, τότε, είμαι σίγουρος ότι θα υπάρχουν αντίθετα αποτελέσματα.
Πάντως, τα παιδιά που αντιμετωπίζουν πρόβλημα, σε παιδιατρικό πλαίσιο θα δεχτούν να μιλήσουν και για το διαδικτύο σε γιατρούς και έτσι θα είναι πολύ πιο εύκολη η αντιμετώπισή τους.
Σε όλη την Ευρώπη τα παιδιά βιώνουν δύσκολες στιγμές. Εκείνο που πρέπει να κάνουμε είναι να ενισχύσουμε το ρολό της οικογενείας, να εκπαιδεύσουμε τους γονείς και να αναδείξουμε νέα υγιή πρότυπα στα παιδιά, ώστε να απαλλαγούν από τα πρότυπα των ΜΜΕ, που συνδέουν την ευτυχία με τη δημοσιότητα και τα χρήματα, έτσι ώστε τα παιδιά να αποσυνδέσουν την αυτοεκτίμησή τους με την οικονομική επιφάνεια και να αναζητήσουν άλλους τρόπους έκφρασης και δημιουργίας. Στη νέα σχολική χρονιά σχεδιάζουμε με το ΤΕΠΑΚ και την Παιδιατρική Εταιρεία Κύπρου τη διοργάνωση εκπαιδευτών σεμιναρίων για εκπαιδευτικούς και γονείς σε θέματα ασφαλούς χρήσης και κατάχρησης από τα παιδιά και τους εφήβους.


Πόσες ώρες ένα παιδί μπορεί να κάθεται στο ίντερνετ ημερησίως;Aν και ο χρόνος παραμονής δεν είναι απόλυτος δείκτης ανάπτυξης εθιστικής συμπεριφοράς (υπάρχουν παιδιά που αναπτύσσουν εθιστική συμπεριφορά με μια ώρα την ημέρα στο διαδίκτυο, π.χ. τζόγος, πορνογραφία, διάφορα παιχνίδια) οι γονείς έχουν υποχρέωση να βάλουν όρια λογικά που να τηρούνται από όλους. Τα παιδιά καλό είναι να σερφάρουν στο διαδίκτυο μετά το τέλος των δραστηριοτήτων τους και το πολύ μια ώρα.
Βέβαια σημαντικό είναι να γνωρίζουν οι γονείς τι ακριβώς κάνουν τα παιδιά στο διαδίκτυο...Σαφώς. Γιατί είναι τελείως διαφορετικό ένα παιδί να μιλά με συμμαθητές του στο sms από το να παίζει παιχνίδια ή να ασχολείται με τζόγο και πορνογραφία.
Οι βαθύτερες αιτίες που οδηγούν στον εθισμό από το διαδίκτυο είναι οι ίδιες που οδηγούν και σε άλλες συμπεριφορές κατάχρησης ανάμεσα στους νέους (π.χ. στοιχήματα) ή στη βία ή ακόμη στις απουσίες στο σχολείο; Κι αν ναι, εδώ τι κάνουμε;Οι γονείς που τα παιδιά τους αντιμετωπίζουν συμπτώματα εξάρτησης όπως απώλεια ενδιαφέροντος, διαταραχές στον ύπνο διαταραγμένες διαπροσωπικές σχέσεις, σχολική αποτυχία και έκπτωση της λειτουργικότητάς τους πρέπει να οπλιστούν με υπομονή, να σκύψουν πάνω από τα παιδιά τους χωρίς βίαιες εξάρσεις και με λογικά επιχειρήματα να ζητήσουν από τα παιδιά τους να οριοθετήσουν από κοινού τις δραστηριότητές τους. Στην περίπτωση του διαδικτύου μιλάμε για οριοθέτηση του χρόνου παραμονής τους στο διαδίκτυο.

Κωδικός άρθρου: 948872
ΠΟΛΙΤΗΣ - 30/05/2010, Σελίδα: 24

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου