Ωμοφαγία ή πώς να τρώει κανείς δίχως να… μαγειρεύει

Η νέα διατροφική τάση που προτιμούν πολλοί διάσημοι αστέρες βασίζεται στην κατανάλωση τροφίμων φυτικής προέλευσης χωρίς καμιά διεργασία μαγειρέματος.

Θα μπορούσατε να φτιάξετε μπισκότα, κέικ και άλλα γλυκίσματα δίχως ζάχαρη, αλεύρι, γάλα και αβγά; Δίχως καν... φούρνο για να τα ψήσετε;

Κι αν η ζαχαροπλαστική δεν είναι το... φόρτε σας, μήπως γνωρίζετε συνταγή για κεφτεδάκια χωρίς κιμά και χωρίς να χρειάζονται... τηγάνισμα; Μπορείτε να φανταστείτε την κουζίνα σας δίχως... κουζίνα;
Οσο περίεργα και ανέφικτα κι αν σας ακούγονται όλα αυτά, η νέα διατροφική τάση πολλών διάσημων αστέρων του Χόλιγουντ, όπως είναι η Ντέμι Μουρ, ο Στινγκ, η Μαντόνα, και όχι μόνο, θέλει τις τροφές άψητες και απαλλαγμένες από κάθε μορφή επεξεργασίας.

Η ωμοφαγία, όπως λέγεται η νέα κουζίνα, η οποία έχει ήδη fan club και στη χώρα μας, βασίζεται στην κατανάλωση τροφίμων φυτικής προέλευσης, χωρίς καμία διεργασία μαγειρέματος.

Οι ωμοφάγοι δεν ψήνουν, δεν τηγανίζουν και δεν βράζουν τα φαγητά τους. Απλά τα μουλιάζουν, τα χτυπάνε στο μπλέντερ, τα μαρινάρουν, τα αφυδατώνουν στον αφυγραντή.

Στα υλικά των συνταγών τους δεν θα βρείτε κρέας, πουλερικά, θαλασσινά, γαλακτοκομικά, ζάχαρη, αβγά και καφέ.

Το πιάτο του ωμοφάγου περιλαμβάνει εποχικά λαχανικά και φρούτα, ανάλατους και άψητους ξηρούς καρπούς, σπόρους, ταχίνι, φιστικοβούτυρο, φύτρα (από φακές, φασόλια κ.ά.), όσπρια, γάλα καρύδας, φύκια, βότανα, μπαχαρικά και υπερτροφές (όπως μάκα, σπιρουλίνα, σπόροι τσία, γύρη, γκουαρανά).

Το μενού τους είναι κάθε άλλο παρά μονότονο, αφού με φυτικά υποκατάστατα και τον δικό τους τρόπο μαγειρικής φτιάχνουν από... «εναλλακτικά» μελομακάρονα και παγωτά, μέχρι ταραμοσαλάτα, τζατζίκι και... «φραπέ».

Οι γεύσεις
Οσον αφορά τις γεύσεις των ωμοφαγικών συνταγών, σύμφωνα με την κ. Κωνσταντίνα Σπανού, ιδιοκτήτρια της πιστοποιημένης από τη ΔΗΩ βιολογικής εταιρείας Biosophy Nutrition Α.Ε., η οποία υποστηρίζει την ωμοφαγία, «ίσως να ξενίζουν μόνο σε άτομα με πολύ περιορισμένη παλέτα γεύσεων», ενώ για τα ωμοφαγικά γλυκά μας λέει πως «θυμίζουν γλυκό, αλλά ενέχουν και τον παράγοντα έκπληξη, σαν κάτι που δοκιμάζεις σε ένα πολύ γκουρμέ εστιατόριο, αλλά δεν μπορείς να το προσδιορίσεις γιατί δεν το έχεις ξαναγευτεί».

Οπως υποστηρίζουν οι ωμοφάγοι, όταν η τροφή μαγειρεύεται σε θερμοκρασίες πάνω από 48 βαθμούς Κελσίου καταστρέφονται τα ένζυμα, όπως και το 50% της πρωτεΐνης, τα μέταλλα, οι βιταμίνες και γενικά τα θρεπτικά της συστατικά, με αποτέλεσμα να τρώμε ποσότητες για να πάρουμε ό,τι έχει απομείνει από θρεπτικά συστατικά μετά το μαγείρεμα.

«Ακολουθώντας ωμοφαγική διατροφή, τρως φαγητό σε ποσότητα ακόμη και 5 φορές μικρότερη σε σχέση με τα μαγειρεμένα, αφού ο οργανισμός παίρνει πολλά θρεπτικά συστατικά και αντιλαμβάνεται το σημείο κορεσμού πιο εύκολα», λέει η κ. Σπανού.

Σύμφωνα με την ίδια, δεν θα πρέπει ο όρος ωμοφαγία να φοβίζει τον κόσμο.

Ισορροπημένη διατροφή
«Ακόμη και η σαλάτα που τρώμε ωμή είναι. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς 100% ωμοφάγος.

Οσο περισσότερα λαχανικά και ωμές σαλάτες εντάξει στο καθημερινό του διαιτολόγιο, τόσο το καλύτερο. Δεν είναι απαραίτητο να κόψει τις πρωτεΐνες ζωικής προέλευσης.

Κι εγώ, όταν βρεθώ σε νησί, θα φάω ψάρι και στα συγγενικά τραπέζια θα φάω κανονικά.

Δεν είναι εφικτό να είναι κάποιος αποκλειστικά ωμοφάγος, γιατί τότε θα είναι αντικοινωνικός», υποστηρίζει η ιδιοκτήτρια της Biosophy Nutrition.


Ωμοφάγοι
Ποια υλικά χρησιμοποιούν

Το διαιτολόγιο των ωμοφάγων περιλαμβάνει κανναβόσπορο, όσπρια, σπόρους, ξηρούς καρπούς, φύκια (όπως σπιρουλίνα), μανιτάρια και υπερτροφές (όπως γύρη, μάκα, γκότζι), προκειμένου να καλύψουν τις διατροφικές τους ανάγκες για πρωτεΐνες και αμινοξέα. Ως υποκατάστατο της ζάχαρης χρησιμοποιούν μέλι, νέκταρ αγαύης, σιρόπι από γιακόν, στέβια και ξυλιτόλη. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα αντικαθίστανται με γάλατα φυτικής προέλευσης (π.χ. γάλα αμυγδάλου), ο καφές με διάφορα τσάγια, γκουαρανά και κακάο, ενώ το ωμοφαγικό ψωμί έχει σαν βάση τον λιναρόσπορο.


Τι συνιστούν οι διαιτολόγοι
Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της ωμοφαγίας

Τελικά το μαγείρεμα καταστρέφει τα θρεπτικά συστατικά των τροφίμων, όπως υποστηρίζουν οι ωμοφάγοι; Απάντηση στο ερώτημα προσπαθεί να μας δώσει η κλινική διαιτολόγος - διατροφολόγος, Γεωργία Καπώλη. «Οταν ακολουθούνται οι κανόνες ασφάλειας στο μαγείρεμα, όχι μόνο δεν αλλοιώνονται τα θρεπτικά συστατικά, αλλά κάποια από αυτά ενεργοποιούνται.

Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί το αντιοξειδωτικό λυκοπένιο της ντομάτας, το οποίο ενεργοποιείται 4-6 φορές περισσότερο με το μαγείρεμα. Επιπλέον, το βράσιμο αυξάνει την πυκνότητα των καροτενοειδών κατά 14%, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα. Τέλος, το κατάλληλο μαγείρεμα (~ 72οC) αυξάνει τη μικροβιολογική ασφάλεια των λαχανικών, σκοτώνοντας τα παθογόνα για τον άνθρωπο μικρόβια», εξηγεί η κ. Καπώλη. Οσον αφορά τις υπερτροφές, η διαιτολόγος αναφέρει:

«Δεν υπάρχουν τρόφιμα που κάνουν καλό ή κακό. Η χρυσή τομή βρίσκεται στο τρίπτυχο «Ισορροπία - μέτρο - ποικιλία». Μέγιστη απόδειξη αποτελεί η πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής, όπου δεν αποκλείει κανένα τρόφιμο, αλλά υποδεικνύει την ποσότητα και συχνότητα που πρέπει να καταναλώνουμε όλα τα τρόφιμα».

Επειδή η ωμοφαγία δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη, η διαιτολόγος τονίζει πως δεν θα πρέπει να ακολουθείται από εγκυμονούσες και θηλάζουσες, παιδιά και ηλικιωμένους. Στα μειονεκτήματα της ωμοφαγίας η κ. Καπώλη συμπεριλαμβάνει: 1) Εξασθένιση του μυϊκού συστήματος, λόγω μειωμένης πρόσληψης απαραίτητων αμινοξέων και πρωτεϊνών από τρόφιμα ζωικής προέλευσης, 2) αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης σιδηροπενικής αναιμίας και τριχόπτωσης εξαιτίας της απουσίας κόκκινου κρέατος και 3) μείωση του μεταβολισμού λόγω της χαμηλής πρόσληψης θερμίδων και βιταμινών του συμπλέγματος Β. Πλεονεκτήματα της ωμοφαγίας θεωρεί: 1) Τα γεύματα ετοιμάζονται και χωνεύονται γρήγορα, 2) πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα, αντιοξειδωτικά, βιταμίνες, 3) ελάχιστο ή καθόλου κορεσμένο λίπος, 4) χαμηλή περιεκτικότητα σε χοληστερόλη 5) ευεξία, βελτιωμένη υφή επιδερμίδας, μειωμένος κίνδυνος καρδιαγγειακών νοσημάτων και 6) γρήγορη απώλεια βάρους.
Ρούλα Γιακοπούλου
Φωτό: Δημήτρης Ψαρρός Sourta-ferta